Z badań przeprowadzonych przez psychologów i studentów Dolnośląskiej Szkoły Wyższej w 2021 roku wynika, że 44 proc. nastolatków ma objawy depresji. Oznacza to, że w 21 osobowej klasie objawy depresji może mieć aż 9 uczniów.

Depresje można porównać do spotkania z dementorem znanym z cyklu książek o Harrym Potterze:

„Dementorzy to jedne z najbardziej obrzydliwych stworzeń, jakie żyją na ziemi. Lubują się w najciemniejszych, najbardziej plugawych miejscach, rozkoszują się rozkładem i rozpaczą, wysysają spokój, nadzieję i szczęście z powietrza wokół siebie. Nawet mugole wyczuwają ich obecność, chociaż ich nie widzą. Wystarczy zbliżyć się do dementora, a ginie nasze dobre samopoczucie, giną wszelkie szczęśliwe wspomnienia. Dementor to pasożyt, który gdyby tylko mógł, wyssałby z ciebie wszystko, co dobre, pozostawiając coś, co byłoby podobne do niego. Pozostawiłby w tobie jedynie najgorsze wspomnienia z całego życia.”[1]  Dementorzy po udanym ataku na osobę zostawiali ją w poczuciu beznadziejności oraz apatii, życie zamieniało się w wegetację.

Objawy depresji u nastolatków to między innymi: wcześniej wspomniany smutek lub poczucie beznadziejności, drażliwość, złość lub wrogość, płaczliwość, wycofanie się z relacji przyjacielskich, odsuwanie się od rodziny, utrata zainteresowania dotychczasowymi zajęciami, słabe wyniki w szkole, zmiany w nawykach żywieniowych, problemy ze snem, niepokój i pobudzenie, poczucie bezwartościowości i winy, brak entuzjazmu i motywacji, zmęczenie lub brak energii, trudności z koncentracją, niewyjaśnione bóle (dolegliwości somatyczne), myśli o śmierci lub samobójstwie.

Nastolatek dotknięty depresją bardzo cierpi, źle funkcjonuje w szkole, ma trudności w relacjach społecznych i rodzinnych, nie radzi sobie z obowiązkami domowymi. Mogą to być również uczniowie mający bardzo dobre wyniki w nauce, wtedy obserwujemy spadek wyników, frekwencji czy problemy z dotrzymaniem terminów.

Jednak depresja, to nie gorsze samopoczucie czy melancholia, ale poważna choroba, która wymaga leczenia.

Objawy, które można zaobserwować często, szczególnie u młodzieży mogą być brane za lenistwo. Mamy tu do czynienia z ogólnym osłabieniem, brakiem motywacji, obniżeniem aktywności, czasem z unikaniem kontaktów z bliskimi, zaniedbywaniem obowiązków oraz problemami ze snem. Najlepiej jest skontaktować się z psychologiem czy psychiatrą jednak terminy aktualnie są bardzo długie. Można wtedy korzystać z pomocy ośrodków interwencji kryzysowej (większość pracuje całodobowo) czy telefonu zaufania (116 111). Można również skorzystać z pomocy psychologa/pedagoga szkolnego w naszej szkole dostępnych dla uczniów codziennie (nie ma jednak możliwości prowadzenia terapii długoterminowej, więc jest to jedynie forma pomocy w czasie oczekiwania na wizytę u specjalisty).

Młodzież jest bardzo świadoma problemu, już uczniowie klasy 7 otwarcie mówią o tym, że komuś pomogli, wskazali numer telefonu zaufania, namówili na rozmowę, czy że ktoś z ich otoczenia popełnił samobójstwo lub podjął taką próbę. Najważniejsze jest by się nie bać prosić o pomoc.

Podczas leczenia farmakologicznego mogą zostać włączone:

• Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, które mają wysoką skuteczność w procesie leczenia -> możliwe skutki uboczne: apatia lub nadmierne pobudzenie, obniżenie apetytu, nadmierna potliwość, nudności bóle brzucha lub głowy.
• Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny -> możliwe skutki uboczne: zespół serotoninowy (pobudzenie, splątanie, pocenie się, drżenie, szybkie bicie serca, omamy, sztywność mięśni, nudności, wymioty)
• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne -> możliwe skutki uboczne: suchość
  w ustach, podwyższona temperatura ciała, zawroty głowy.
• Bloker receptora serotoninowego -> możliwe skutki uboczne: zatrzymywanie płynów, suchość w ustach, zimne poty, poczucie zagubienia/niepokoju, bóle głowy, utrata apetytu/masy ciała, objawy podobne do grypy.
• Inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny i modulator receptorów serotoninowych (jeden z najnowszych leków o działaniu przeciwdepresyjnym) -> możliwe skutki uboczne: zmniejszony apetyt, nietypowe sny, zawroty głowy, wymioty.

Powyżej wymienione objawy depresji oraz możliwe skutki uboczne środków farmakologicznych przez osoby z brakiem doświadczenia mogą być brane za efekt uboczny stosowania alkoholu, marihuany czy innych środków psychoaktywnych.

Pamiętaj korzystanie z pomocy to żaden wstyd, żaden przejaw słabości. Większość problemów ze zdrowiem psychicznym może być skutecznie rozwiązana – dzięki psychoterapii, farmakoterapii czy obiema metodami jednocześnie. Najlepiej by obie te metody były aktywne
z rozpoczęciem od farmakoterapii, która ma na celu wyciszyć emocje, wytłumić myśli samobójcze i dać terapeucie pole do pracy z pacjentem.

Jak pomóc osobie z objawami depresji?

Podstawowym błędem jest komunikacja z taką osobą (nawiązujemy do poprzedniego tekstu) dotyczy to rodziców, nauczycieli jak i rówieśników. Poniżej przedstawimy najczęstsze błędy i sugestie:

Źródło:  Forum przeciw depresji : "Depresja u dzieci i młodzieży" https://forumprzeciwdepresji.pl/depresja/kazdy-moze-miec-depresje/depresja-u-dzieci-i-mlodziezy

Uwaga! Jeśli nastolatek lub dziecko wypowiada myśli na temat braku sensu życia, interesuje się umieraniem, twierdzi, że chciałby zasnąć i więcej się nie obudzić, szuka informacji na temat leków, trucizn, ujawnia choćby niewielkie zamiary popełnienia samobójstwa, to istnieje poważne ryzyko podjęcia przez nie próby samobójczej. W takiej sytuacji kontakt ze specjalistą powinien być natychmiastowy. Może się okazać, że konieczna będzie hospitalizacja dziecka. Aktywne myśli samobójcze zobowiązują każdego, kto jest ich świadkiem/odbiorcą do powiadomienia pogotowia, co automatycznie łączy się z hospitalizacją – nie jest to miła procedura jednak należy pamiętać, że naszym priorytetem jest uratowanie życia.

[1] „Harry Potter i więzień Azkabanu” K.J. Rowling

Na początek zadajmy sobie pytanie czym jest stres? To reakcja naszego organizmu na bodźce zewnętrzne czyli wszystko co dociera do nas a czasem wręcz atakuje ze świata nas otaczającego. Może powodować wyczuwalny stan napięcia, często dodatkowo gdy się stresujemy odczuwamy ból głowy czy brzucha, czasem wręcz czujemy się jakbyśmy mieli grypę – w ten sposób nasz organizm daje nam wyraźny sygnał, że coś jest nie tak jak powinno. Każda z emocji przez nas przeżywanych zapisuje się w naszych ciałach niczym przeglądane strony internetowe w historii przeglądarki, niestety z oczyszczeniem z nich naszego ciała i umysłu już wcale nie jest tak łatwo jak w przypadku przeglądarki.

Jakie są sposoby radzenia sobie ze stresem?

• Codzienny mały detoks – znajdź miejsce, w którym możesz pobyć sam ze sobą, w ciszy i samotności. Wyłącz telefon, komputer, telewizor, radio. Nie pozwól by cokolwiek zakłóciło ten czas. To tylko i aż kwadrans dla Ciebie z dala od wszystkiego. Otwórz okno, oddychaj wolno i głęboko, dotleń organizm.

• Detoks mentalny – każdy z nas wie jak duży wpływ na nas i naszą podświadomość mają treści przekazywane za pośrednictwem Internetu. Szaleńczy pęd by osiągnąć to co ktoś inny ma, jak wygląda, ile ma obserwujących. To tylko dodatkowe wywieranie presji na nas samych przy okazji kolejny czynnik stresujący. Poświęć jeden dzień w miesiącu na odpoczynek od wirtualnego świata. Wyjdź na spacer, idź pobiegać, wyśpij się, zrelaksuj, zrób coś dla siebie, coś co sprawia Ci przyjemność.

• Kolekcjonuj szczęśliwe chwile – łap wspomnienia, piękne miejsca, przypomnij sobie o nich kiedy nadejdzie gorszy dzień, niech wywołają uśmiech na Twojej twarzy, niech spowodują, że będzie lżej.

• Dziennik emocji – pisz…wiersze, piosenki, spisuj emocje, które Ci towarzyszyły danego dnia, wystaw dniu ocenę. Pod koniec tygodnia wyciągnij wnioski dlaczego niektóre dni były gorsze i co to spowodowało. Bardzo możliwe, że będą to często te same lub bardzo podobne powody. Poszukaj wtedy sposobu by go rozwiązać, jeśli nie wiesz jak – poproś o pomoc kogoś bliskiego, pedagoga szkolnego. Wspólnymi siłami uda się wypracować rozwiązanie.

Pamiętajcie, że wszystko zaczyna się od małych kroczków. Nie jeden raz się przewrócicie, najważniejsze to wstać i iść dalej, pewniej, czasem z pomocą drugiego człowieka. Starajcie się również zauważać jakie dla Was są najlepsze sposoby na stres, co jest dla Was najskuteczniejsze.

A teraz weź głęboki wdech….wydech… wrzuć na luz.

Czy choć raz przeszło Ci przez głowę, że pośród najbliższych osób ani jedna osoba nie jest w stanie Cię zrozumieć? A może podejmując próby rozmowy zrozumiałeś, że wcale nie o to Ci chodziło, że mówiłeś o czymś zupełnie innym co ma się nijak do uzyskanej porady/odpowiedzi? Czy spowodowało to niechęć do podejmowania kolejnych prób rozmowy?

Te i wiele innych pytań wysuwa się na pierwszy plan gdy mówimy o komunikacji.
A czym takim jest komunikacja? Moi drodzy jest to tylko, lub aż tylko proces wymiany wiadomości pomiędzy przynajmniej dwiema osobami i występuje w formie niewerbalnej oraz werbalnej.

Na jakie przeszkody w komunikacji możecie natrafić? Poniżej przeczytacie tylko kilka, ale za to codziennych przykładów:

- różnice językowe czyli różne znaczenia symboli, słów, gestów czy specyficzny żargon używany przez drugą osobę,

- różnice w postrzeganiu wynikające z naszych doświadczeń, wiedzy, przekonań,

- emocje, które wpływają na sposób oceny przez nas aktualnej sytuacji,

- niezgodne komunikaty werbalne i niewerbalne, które mogą wynikać również z różnic kulturowych i będące dla jednej osoby oczywiste a dla nas zupełnie niezrozumiałe we wspólnym zestawieniu.

Dlatego bardzo ważne jest by nie poddawać się po pierwszym niezrozumieniu, szukaniu kompana do rozmowy, dzielenia zmartwień ale też tych dobrych chwil. A jeśli uznacie, że rodzic czy koleżanka/kolega nie jest osobą, której w tym momencie chcecie się zwierzyć jednocześnie czując taką potrzebę – nasz pedagog, psycholog oraz wychowawcy są tu dla WAS, by wysłuchać tego co Was trapi, cieszy i wskazać kierunek, podpowiedzieć rozwiązanie.

Od września 2018 roku uczniowie Kolegium Europejskiego w Krakowie mogą korzystać z innowacyjnego narzędzia do nauki przedsiębiorczości – Branżowych Symulacji Biznesowych. Dzięki platformie edukacyjnej zarządzają własnymi firmami, podejmują realistyczne decyzje biznesowe i rywalizują między sobą o fundusz nabywczy klienta. W Kolegium Europejskim lekcje podstaw przedsiębiorczości są ukierunkowane na praktykę biznesową.

Read more: Lekcje przedsiębiorczości w Kolegium Europejskim